Obchodzimy 100-lecie odzyskania niepodległości. Powstanie Wielkopolskie odegrało ogromną rolę w historii naszego narodu. Po 123 latach zaborów Polska stała się wolna. Pamiętamy, że cztery pokolenia Polaków walczyły i utrzymywały tożsamość narodową, aby piąte – mogło żyć w niepodległej Polsce. Znajdujemy się w Kruszwicy, która również miała swój wkład w walkach. Nasza obecność dziś tutaj oznacza, że dziękujemy tym wszystkim bohaterom, którzy walczyli o niepodległość. – mówił wojewoda.

W dzisiejszej uroczystości uczestniczyli również przedstawiciele władz samorządowych, placówek oświatowych, instytucji, stowarzyszeń, poczty sztandarowe.

Odbył się apel poległych, delegacje złożyły kwiaty przy grobie Powstańców Wielkopolskich. W kruszwickiej kolegiacie koncelebrowano mszę św. w intencji Ojczyzny. O oprawę uroczystości zadbała orkiestra wojskowa.

Wspominając walki powstańcze na terenie Kruszwicy i okolicy należy przypomnieć m.in. symboliczne spalenie stogu siana w pobliskich Łagiewnikach, które miało dać sygnał do rozpoczęcia walk. Następnie działania w pobliżu dawnego dworca kolejowego. Innym ważnym miejscem związanym z wydarzeniami sprzed 100 lat, jest budynek dzisiejszego Zespołu Szkół Ogólnokształcących. Budynek wraz z posiadaną przez Niemców amunicją przeszedł w ręce powstańców. W tym czasie rozbrajano również oddziały straży granicznej stacjonujące w okolicznych wsiach. Chcąc uniemożliwić Niemcom przesłanie pomocy z Inowrocławia, na wysokości miejscowości Rożniaty, Polacy rozmontowali tory kolejowe i stacjonowali tam z 2 na 3 stycznia 1919 r. Wtedy też na Mysiej Wieży załopotała biało-czerwona flaga uszyta przez mieszkankę Kruszwicy i jednocześnie córkę Powstańca Styczniowego. Zimowy poranek 3 stycznia 1919 r. przywitał Kruszwicę wolną.