Finanse jako bodziec zmian W Łodzi rozpoczęła się ósma konferencja organizowana w ramach Narodowego Kongresu Nauki przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego i środowisko akademickie. Tym razem przedmiotem dwudniowej debaty jest kwestia finansowania nauki i szkolnictwa wyższego. – Finanse przenikają wszystkie elementy nowych regulacji. Regulacje finansowe są nośnikiem silnych bodźców i reguł działania, które określają funkcjonowanie całego systemu, a także poszczególnych instytucji – stwierdził Gowin.

1 mld zł z PO WER na działania dostosowawcze Premier Gowin zaznaczył, że nawet najlepszy projekt reformy systemu szkolnictwa wyższego przyniesie niewiele bez zwiększenia finansowania, a uczelnie muszą mieć środki na wdrożenie zmian. – Dziś we współpracy z Narodowym Centrum Badań i Rozwoju uruchamiamy konkurs „Zintegrowane Programy Uczelni”, na który zostanie przeznaczony miliard złotych. Moja satysfakcja nie wynika jedynie z kwoty, którą w drodze konkursowej przekażemy uczelniom. Bierze się ona także z niewątpliwego sukcesu naszych negocjacji z Komisją Europejską, dzięki którym udało się odejść od filozofii robienia licznych konkursów na drobne poszczególne działania, na rzecz jednego konkursu umożliwiającego uczelniom realizacje różnych celów. Ta zmiana podejścia jest także zgodna z generalnym celem naszej polityki w obszarze szkolnictwa wyższego, aby dać uczelniom więcej autonomii – mówił wicepremier.

Szeroki katalog działań Środki, pochodzące z Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój (PO WER), można przeznaczyć na bardzo szeroki katalog działań. Przykładowe cele to:

zwiększanie doskonałości dydaktycznej, polepszenie współpracy między nauką a biznesem, zwiększenie umiędzynarodowienia, zmianę struktury organizacyjnej, stosowanie bodźców motywacyjnych dla wykładowców, rozwój kompetencji zarządczych kadr kierowniczych i administracyjnych w uczelniach. – Te cele mogą wynikać z konkretnych potrzeb rozwojowych, mogą być odpowiedzią na deficyty, które zostały obnażone przez nowy algorytm, mogą też pomóc pozycjonować się poszczególnym uczelniom w kontekście planowanego (wraz z przyjęciem Ustawy 2.0) wyraźnego zróżnicowania uczelni – podkreślił Jarosław Gowin.

Trzy strumienie finansowania Konkurs „Zintegrowane Programy Uczelni” będzie realizowany w ramach trzech ścieżek, dostosowanych do wielkości i potencjału uczelni – wszystko po to, aby mniejsze uczelnie nie konkurowały o środki z większymi, a jedynie z podobnymi sobie. Strumienie finansowania są przeznaczone:

1. Dla najszerszego grona uczelni Alokacja środków w ramach tego konkursu wynosi 500 mln złotych. O granty mogą ubiegać się uczelnie publiczne i niepubliczne kształcące co najmniej 200 studentów i posiadające pozytywną ocenę kształcenia PKA na prowadzonych przez siebie kierunkach. Poziom maksymalnego dofinansowania zależy od liczby studentów i może wynieść od 3 do 30 mln złotych.

2. Dla uczelni średniej wielkości Drugi konkurs – z budżetem w wysokości 250 mln zł – przeznaczony jest dla uczelni kształcących nie więcej niż 20 tys. studentów, na których większość wydziałów posiada ocenę parametryczną na poziomie B. Poziom maksymalnego dofinansowania zależy od liczby studentów i może wynieść od 3 do 20 mln złotych.

3. Dla największych i najsilniejszych W trzecim konkursie do rozdysponowania będzie suma 250 mln złotych. Jest on dedykowany uczelniom, które kształcą co najmniej 20 tys. studentów, i które mogą się pochwalić oceną parametryczną na poziomie A lub A+ na większości wydziałów. One z kolei mogą liczyć na 40 mln zł dofinansowania.

– Wśród innowacji, które wprowadzamy przy okazji tego konkursu jest powołanie w Narodowym Centrum Badań i Rozwoju specjalnego zespołu, który będzie wspierał beneficjentów w przygotowywaniu wniosków – powiedział wicepremier.

Więcej informacji o konkursie znaleźć można na stronach NCBR-u.

Większa elastyczność w wydatkowaniu Jarosław Gowin mówił także w Łodzi o potrzebie zwiększenia autonomii uczelni również w zakresie czynionych przez nie wydatków. – Chcemy zwiększyć elastyczność w wydatkowaniu pieniędzy przez uczelnie. Obecnie, jeśli weźmiemy pod uwagę programy ministerialne, to okazuje się, że sam resort nauki odpowiada za ponad 20 strumieni finansowania w ramach szkolnictwa wyższego i nauki. Można powiedzieć, że każdy pieniądz jest w pewnym sensie znaczony – na przykład z dotacji statutowej uczelnia może sfinansować wynagrodzenie pracownika naukowego, ale naukowo-badawczego już nie – stwierdził Gowin. – Dlatego też chcemy zwiększyć elastyczność, dokonać daleko idącej konsolidacji strumieni finansowania oraz połączyć części budżetowych „szkolnictwo wyższe” oraz „nauka” – dodał.