Początek Uczelni sięga 1951 r., kiedy z inicjatywy pracowników Wytwórni Sprzętu Komunikacyjnego "PZL - Rzeszów" zrzeszonych w Stowarzyszeniu Inżynierów i Techników Mechaników Polskich otwarto w Rzeszowie Wieczorową Szkołę Inżynierską, kształcącą specjalistów mechaników. Na mocy rozporządzenia Rady Ministrów z 18 czerwca 1963 r. z dniem ogłoszenia, tj. 25 czerwca 1963 r. utworzono w Rzeszowie Wyższą Szkołę Inżynierską z Wydziałem Ogólnotechnicznym i Wydziałem Mechanicznym. Decyzja ta zapoczątkowała dalszy intensywny rozwój uczelni: w 1965 r. utworzono Wydział Elektryczny, przekształcony w 2000 r. w Wydział Elektrotechniki i Informatyki; w 1967 r. Wydział Budownictwa Komunalnego przekształcony w 1981 r. w Wydział Budownictwa i Inżynierii Środowiska; w 1968 r. Wydział Technologii Chemicznej przekształcony w 1981 r. w Wydział Chemiczny. W uczelni zwiększyła się liczba studentów i kadra nauczycieli akademickich. Zwiększono też liczbę kierunków studiów i specjalności. W 1972 r. na Wydziale Mechanicznym utworzono Oddział Lotniczy. Uzyskane we wszystkich zasadniczych nurtach działalności efekty spowodowały nadanie uczelni pełnego statusu akademickiego. Z dniem 1 października 1974 r. rozporządzeniem Rady Ministrów z 19 września 1974 r. została powołana Politechnika Rzeszowska im. Ignacego Łukasiewicza.

Dziś Politechnika Rzeszowska kształci na 6 wydziałach - w ramach których uruchomionych jest 24 kierunków studiów - prawie 17 000 studentów. W nowym roku akademickim studia rozpocznie blisko 3 000 studentów pierwszych roczników.

Uczelnia ma prawo nadawania stopnia doktora w 8 dyscyplinach, a doktora habilitowanego w 5 dyscyplinach naukowych. Uczelnia dąży, aby każdy wydział miał uprawnienia do nadawania stopnia doktora.

Uczelnia zakończyła główny proces intensywnego rozwoju infrastruktury uczelnianej. Posiada nowoczesne laboratoria z aparaturą niejednokrotnie unikalną w skali światowej. W ostatnich latach na ten cel zostało przeznaczone ponad 200 mln zł. W nowym okresie programowania dąży do uzyskania środków na badania, które pozwolą jak najpełniej tą nowoczesną bazę badawczą wykorzystać. Uczelnia zamierza zintensyfikować swoją działalność w obszarze badań dla przemysłu. Obecnie realizowane są 22 projekty, na które dofinansowanie uzyskane zostało ze środków unijnych. Nadmienić należy, iż do chwili obecnej Politechnika uzyskała dofinansowanie ze środków unijnych w kwocie przekraczającej 520 mln złotych.

Największym projektem badawczym realizowanym na Politechnice Rzeszowskiej jest projekt „Nowoczesne technologie materiałowe stosowane w przemyśle lotniczym” o wartości przekraczającej 100 mln zł. Celem strategicznym projektu jest ukierunkowanie realizowanych w kraju prac badawczych w branży lotniczej, na dziedziny, które mają lub będą miały decydujący wpływ na poprawę pozycji konkurencyjnej polskiej gospodarki. Bardzo istotnym czynnikiem, który umożliwi realizację zaprojektowanych zadań badawczych projektu jest istnienie jednego z bardziej nowoczesnych w Europie - Laboratoriów Badań Materiałów dla Przemysłu Lotniczego przy Politechnice Rzeszowskiej. W ramach projektu realizowanych jest 15 głównych zadań badawczych, nakierowanych na najbardziej zaawansowane i dynamicznie rozwijające się dziedziny współczesnych procesów inżynierii materiałowej, inżynierii powierzchni oraz nowoczesnych technik wytwarzania w przemyśle lotniczym.

Kolejnym ciekawym projektem jest projekt Nanomet czyli Nowe materiały metaliczne o strukturze nanometrycznej do zastosowań w nowoczesnych gałęziach gospodarki, na który została uzyskane dofinansowanie w kwocie 7.300.000 zł. Celem bezpośrednim projektu jest opracowanie, wytworzenie i przedstawienie do komercjalizacji nowych materiałów metalicznych o strukturze nanometrycznej. Zamierzeniem wykonawców jest istotna poprawa właściwości (szczególnie wytrzymałościowych) i wytworzenie nowych produktów o lepszych cechach funkcjonalnych.