Ponad 260 osobom nazistowskie władze przedwojennego Śląskiego Uniwersytetu im. Fryderyka Wielkiego odebrały stopnie naukowe. W ten sposób szykanowano przede wszystkim osoby pochodzenia żydowskiego. W czwartek podczas uroczystości w Auli Lepoldyńskiej uznano decyzje z lat 30. za niebyłe. – Potępiamy tamte wydarzenia jako hańbiące – mówi prof. Marek Bojarski, rektor Uniwersytetu Wrocławskiego.

- Uniwersytety powinny być miejscami wolnymi od wpływów jakichkolwiek ideologii. To niedopuszczalne, aby względy rasowe lub religijne miały wpływ na środowisko naukowe – mówił prof. Marek Bojarski, rektor Uniwersytetu Wrocławskiego tuż przed uroczystością. Wzięli w niej udział przedstawiciele uniwersytetów we Wrocławiu i w Kolonii, ta druga uczelnia uważana jest za prawnego spadkobiercę Śląskiego Uniwersytetu im. Fryderyka Wilhelma, który działał w Breslau do 1945 r. Do Wrocławia przyjechali także członkowie rodzin uczonych, których w latach 30. pozbawiono stopni naukowych ze względu na żydowskiego pochodzenie. Naukowcy pochodzenia żydowskiego byli największą szykanowaną grupą, wśród osób represjonowanych byli także komuniści, przedstawiciele mniejszości seksualnych. Stopień naukowy odebrano także m.in. późniejszemu arcybiskupowi Chicago. W oświadczeniu, które w czwartek ogłosili rektorzy prof. Marek Bojarski i prof. Axel Freimut, napisano:

„Uniwersytet Wrocławski i Uniwersytet Koloński stwierdzają zgodnie, że organy Uniwersytetu im. Fryderyka Wilhelma w Breslau w latach niemieckiej dyktatury narodowosocjalistycznej 1933-1945 z przyczyn lub motywów politycznych i rasowych wyrządziły krzywdę członkom społeczności uniwersyteckiej.

Organy niemieckiego Uniwersytetu w Breslau odbierały w tych latach doktoraty, relegowały studentów i rozpoczęły prześladowania, które doprowadziły do zwolnień, wypędzeń lub zagrożenia życia.

Te akty politycznych prześladowań naruszyły prawa człowieka. Były bezprawne, samowolne, nacechowane pogardą dla ludzi i niegodne uniwersytetu. Uniwersytet im. Fryderyka Wilhelma w Breslau dopuścił się nieprawości wobec ofiar tych samowolnych działań.”

Prof. Axel Freimut wspomniał, że jego uczelnia już kilka lat temu wydała oświadczenie potępiające odebranie stopni naukowych uczonym Uniwersytetu Kolońskiego w latach 30.

Rafał Dutkiewicz, prezydent Wrocławia, akcentował, że czwartkowa uroczystość to w warstwie symbolicznej bardzo ważne wydarzenie. Wspomniał, że współczesny Uniwersytet Wrocławski ma swoje korzenie w tradycji nauki lwowskiej oraz uniwersytetu istniejącego w przedwojennym Breslau. – Musimy zatem zadość uczynić niesprawiedliwości, do której doszło w latach 30 – mówił.

Jednym z inicjatorów projektu „Skreśleni” jest prof. Krzysztof Ruchniewicz, szef Centrum Badań im. Willy’ego Brandta. – Lata 30. To był jeden z haniebnych okresów w historii. O krzywdzie wyrządzonej wówczas przedstawicielom nauki długo nikt nie pamiętał. Dobrze, że dzisiaj przypominamy o nich.

Informacje o projekcie „Skreśleni” można znaleźć na stronie: www.skresleni.pl.